
Udar mózgu – przyczyny, rodzaje, objawy
Czym jest udar mózgu?
Udar mózgu to zaburzenie krążenia mózgowego, które skutkuje nagłym niedokrwieniem lub krwawieniem w obrębie mózgu. Krew, która zwykle odżywia komórki nerwowe, przestaje płynąć lub przedostaje się do przestrzeni, w której nie powinna się znajdować. Prowadzi to do niedotlenienia, uszkodzenia i obumierania komórek mózgowych, co z kolei może skutkować trwałym upośledzeniem funkcji mózgu.
Jak powstaje udar mózgu?
Wyróżniamy trzy główne rodzaje udarów:
- udar niedokrwienny – spowodowany zatrzymaniem dopływu krwi do mózgu,
- udar krwotoczny – związany z pęknięciem naczyń i krwotokiem,
- udar niedokonany (TIA) – przemijający incydent niedokrwienny, który ustępuje samoistnie.
Udar niedokrwienny
To najczęstszy rodzaj udaru – stanowi około 80–85% wszystkich przypadków. Dochodzi do niego na skutek:
- zamknięcia światła naczynia przez zakrzep lub zator,
- zmian miażdżycowych w tętnicach,
- zwężenia tętnic szyjnych lub mózgowych,
- zaburzeń rytmu serca (np. migotanie przedsionków),
- spadku ciśnienia krwi lub wstrząsu.
Objawy zależą od lokalizacji niedokrwienia. Mogą to być np.:
- nagłe osłabienie lub paraliż jednej strony ciała,
- zaburzenia mowy i rozumienia,
- problemy z widzeniem lub koordynacją.
Udar krwotoczny
Ten typ udaru jest rzadziej spotykany. Dochodzi do niego w wyniku pęknięcia naczynia krwionośnego i wylania krwi do mózgu. Udar krwotoczny jest bardziej niebezpieczny i często wymaga natychmiastowej interwencji lekarskiej.
Udar niedokonany (TIA)
TIA to tzw. „mini udar”. Objawy są podobne do tych występujących przy pełnym udarze, ale ustępują samoistnie w ciągu 24 godzin. Choć może wydawać się niegroźny, stanowi poważny sygnał ostrzegawczy – wymaga szybkiej diagnostyki i wdrożenia profilaktyki wtórnej.
Objawy udaru mózgu
Do najczęstszych objawów udaru mózgu zaliczamy:
- nagłe osłabienie lub paraliż twarzy, ramienia czy nogi,
- nagłe zaburzenia mowy i rozumienia,
- zaburzenia widzenia (np. podwójne widzenie, częściowa utrata wzroku),
- problemy z koordynacją, nagłe zawroty głowy i utrata równowagi,
- silny ból głowy, który może wystąpić w udarze krwotocznym.
Podsumowanie
Udar mózgu jest stanem nagłym, wymagającym szybkiego rozpoznania i interwencji. Jeśli zaobserwujesz u siebie lub innej osoby którykolwiek z wymienionych objawów, nie czekaj – natychmiast skontaktuj się z lekarzem lub wezwij pogotowie ratunkowe.